بررسی پایداری dna ژنومی توده های زیره سبز (.cuminumcyminum l) در پاسخ به تنش فلز نقره

تنش فلزات سنگین به طور بالقوه سبب تغییرات ژنتیکی و سطوح آنتی اکسیدانی در موجودات زنده می شود. از آن جا که زیره سبز یک گیاه دارویی و اقتصادی پر مصرف است بررسی اثرات این گونه تنش ها ضروری می باشد. دراین مطالعه به بررسی اثر سمیت غلظت های مختلف (0، 300، 450، 600، 750، 900، 1050، 1020، 1200میکرو مولار) نیترات نقره در 5 جمعیت زیره سبزکرمان، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، یزد و اصفهان با استفاده از 9 مارکر issr و در7 جمعیت کرمان، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، یزد، اصفهان، فارس و خراسان رضوی با 10 مارکر rapd پرداخته شد. درسنجش با مارکر issr 55 لوکوس و در مطالعه با مارکر rapd 19 لوکوس ایجاد شد. در نهایت باندها بر اساس حضور یا عدم حضور به شکل صفر ویک رتبه بندی شدند. بر این اساس دو شاخص bsi و gtsکه به ترتیب بر مبنای مشاهده باند های مشترک و پلی مورفیسم می باشند تفاوت را نسبت به شاهد نشان دادند. به طور تقریبی در هر جمعیت با افزایش میزان غلظت نیترات نقره و نزدیک شدن به آخرین حد غلظت عدد bsi به صفر نزدیک¬تر می¬شود و بیانگر این است که با افزایش غلظت تغییر ژنتیکی و ایجاد تفاوت نسبت به شاهد افزایش یافته است. نتایج حاصل از بررسی با مارکر issr، نشان داد که درجمعیت های مذکور شاخص bsiدر غلظت 1200 میکرو مولار به عدد صفر نزدیک تر می شود و این بیانگر وجود باندهای مشترک کمتر با شاهد در این غلظت است. جمعیت اصفهان بیش از سایر جمعیت ها این تغییرات را با عدد bsi ، 34/0 در غلظت 1200 میکرو مولار با مارکر issr و در بررسی با مارکر rapd با عدد bsi ، 37/0 نشان داد. با بررسی این شاخص در بین پرایمرهای issr نشان داده شد که پرایمر 1 و 9 بیشترین اختلاف ژنتیکی را نسبت به دیگر پرایمر ها، در جمعیت های تحت تنش ایجاد کردند. شاخص gts بیانگر میزان تغیرات الگوی ژنومی یا بعبارتی میزان پلی مورفیسم است و میزان پایداری ژنومی را در شرایط تنش نشان می دهد. در این مطالعه به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن ژنوم در شرایط تنش ومشاهده ی باند های جدید نسبت به شاهد میزان پایداری ژنوم در هر جمعیت با یک روند ثابت کاهش پیدا کرده است. کاهش این شاخص در جمعیت اصفهان نسبت به سایر جمعیت ها مشهود تر بود. در نهایت تفاوت ژنتیکی ایجاد شده از طریق اعمال تنش بین جمعیت ها با در نظر گرفتن شاهد درون هر جمعیت با استفاده از تجزیه واریانس مولکولی (amova)، تجزیه به مختصات اصلی (pcoa) و تجزیه ی خوشه ای (cluster analysis) ارزیابی شد. amova نشان داد بین جمعیت ها واریانس معنی دار است. بر اساس بای پلات رسم شده و تجزیه ی خوشه ای جمعیت های کرمان و خراسان جنوبی در تجزیه وتحلیل با روش issr دوگروه مجزا نسبت به یکدیگر و جمعیت های دیگرتشکیل دادند. در تجزیه و تحلیل خوشه ای نتایج با مارکر rapd سه کلاستر ایجاد شد. بر اساس این گروه بندی درصد واریانس درون کلاسترها 32/67% و بین کلاسترها 68/32% به دست آمد. در نهایت کلیه ی نتایج بیانگر تغییرات الگوی ژنومی جمعیت های زیره ی سبز و عدم پایداری ژنوم در تنش غلظت های مختلف نیترات نقره بود.